Filistin Devlet Başkanı Abbas, İsrail-Hamas savaşı sürecinde kendi ülkesinde yalnızlaştı mı?

İsrail ile Hamas savaşı sürerken işgal altındaki Batı Şeria sokaklarında halk arasında Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas karşıtı öfke giderek artıyor. 

Gazze’deki el Ehli Hastanesi’ne yönelik saldırı ise yeni bir tepki dalgasını daha beraberinde getirdi. 

Batı Şeria’da yüzlerce Filistinli sokaklara döküldü, “Abbas istifa” solaganları attı. Bu kişiler, güvenlik güçleri tarafından dağıtıldı.

Abbas, 18 yıldır Filistin Yönetimi’nin başında bulunuyor, Batı Şeria’da sınırlı bir yetkiye sahip.

Gazze Şeridi’nde ise kendisine yakın isimler 2007’de Hamas tarafından şiddet kullanılarak görevden uzaklaştırıldı, o tarihten bu yana kentte varlığı hiç hissedilmiyor. 

Abbas dünya sahnesinde, 1993 Oslo Anlaşmalarının gerçekleşmemiş vaatlerine sarıldı.

“Filistin Yönetimi”nin, bağımsız bir Filistin devleti yolunda atılan ilk adım olması gerekiyordu ancak müzakereler on yılı aşkın süredir durdu.

Abbas, 1967’den beri işgal altında tutulan Batı Şeria ve ilhak edilen Doğu Kudüs’teki İsrail yerleşimlerinin ve askeri kontrolünün hızla genişlemesi karşısında güçsüz kaldı. 

İşgal, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ün birleşik bir Filistin’e ait olması gereken topraklarını parçaladı.

İsrailli yerleşimcilerin Filistinli sivillere yönelik baskı ve şiddeti ve İsrail ordusu ile Filistinli silahlı gruplar arasındaki çatışmalar arttı.

Aralık ayında Başbakan Binyamin Netanyahu yönetiminde İsrail tarihinin en aşırı sağcı hükümetinin kurulmasının ardından koşullar daha da kötüleşti.

‘Kenara çekilmiş başkan’

Ramallah merkezli düşünce kuruluşu olan Bisan Araştırma ve Geliştirme Merkezi’nden Ubai el Aboudi, “Abbas, İsrail’i işgal altındaki topraklardan çekilmeye ve Filistinlilere bir devlet vermeye zorlayacağına inandığı uluslararası topluma güvendi.” diyor. 

Aboudi, “Ancak uluslararası toplum Filistinlilerin dökülen kanını ve çektiği acıları önemsediğini çok az gösterdi. Dolayısıyla halkın öfkesi de bu yönde.” ifadesini kullanıyor. 

Abbas, İsrail’in 1948’deki bağımsızlığından bu yana maruz kaldığı ve bin dört yüz kişinin ölümüne neden olduğu Hamas’ın sürpriz saldırısından bu yana kenara çekilmiş durumda.

Gazze merkezli Sağlık Bakanlığı’na göre de İsrail’in Gazze saldırılarında 2 bini çocuk olmak üzere 5 bin 87 Filistinli öldürüldü, 15 bin 273 kişi de yaralandı.

İsrail’in bombardımanı Arap dünyasında sert tepkilere neden oldu.

Filistinlilerin ezici çoğunluğu, siyasi görüşüne bakmaksızın sosyal medya üzerinden Hamas’a destek veriyor. 

Bu arada Filistin resmi haber ajansının geçtiği bir haberde, Abbas’ın “Hamas’ın politika ve eylemleri Filistin halkını temsil etmiyor” şeklindeki ifadesine yer verdi. 

REKLAM

Bu yorum Filistin toplumu nezdinde daha fazla öfkeyi beraberinde getirdi. Ardından açıklaması geri çekildi.

Bu açıklamadan bir gün sonra bir roket Gazze’deki el Ehli hastanesine isabet etti ve aralarında kadın ve çocukların da olduğu yüzlerce sivilin ölümüne neden oldu. Gazze merkezli gruplar, saldırıdan ötürü İsrail’i suçladı. Batı Şeria’da gösteriler düzenlendi. 

Öte yandan 7 Ekim’de patlak veren savaştan önce bile Abbas’ın popülaritesi son derece düşüktü ve barışçıl müzakerelere destek giderek azalıyordu.

Filistin Politika ve Anket Araştırmaları Merkezi tarafından eylül ayında yayınlanan bir ankete göre, Filistinlilerin yüzde 78’i Abbas’ın istifasını istiyor.

Ankete katılan Filistinlilerin yüzde 58’i İsrail işgalini sona erdirmek için “silahlı mücadeleyi” desteklerken, yüzde 20’si müzakere edilmiş bir çözüm, yüzde 24’ü ise “barışçıl direnişten” yana olduğu yönünde görüş beyan etti. 

REKLAM

Paris merkezli “Noria Research” araştırma kuruluşundan siyaset bilimci ve Filistin uzmanı Xavier Guignard, “Abbas karşıtları, Filistin Yönetimi’nin eylemsizlik ya da güvenlik iş birliği yoluyla İsrail’in politikaları karşısında giderek daha fazla asimile olduğu düşüncesinde” değerlendirmesinde bulundu. 

Ayrıca Guignard, “Abbas’ın Gazze’de olanlara tepki veremediğine dair gerçek bir his var” diyor. 

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi (ECFR) analistlerinden Hugh Lovatt da, “Filistin kamuoyunun silahlı direnişi destekleme konusundaki ruh hali daha da sertleşirken, Filistin Yönetimi, kamuoyunu görmezden gelmeye devam ederse silinip gitme riskiyle karşı karşıya kalır.” yorumunda bulunuyor ve ekliyor:

“ABD ve İsrail, Filistin Yönetimi’ni Hamas ve Batı Şeria’daki diğer silahlı gruplara karşı daha sert tavır almaya zorladıkça Abbas daha da zayıflayacaktır ki bu da kamuoyundaki itibarını daha fazla sarsacaktır.”